منظورشناسی احادیث زنانه «من لا یحضره الفقیه» بر اساس الگوی مایکل هلیدی

Authors

Abstract:

منظورشناسی به مطالعه منظور پاره‏‏گفتار‏‏هایی می‏‏پردازد که میان پیام‏‏رسان و پیام‏‏گیر رد و بدل می‏‏شود. بر اساس این دانش هر پاره‏‏گفتار می‏‏تواند در بافت‌های مختلف حامل نقش‌های متفاوتی باشد. مایکل هلیدی (1973م) از نظریه‌پردازان این عرصه، نقش‌های معنایی - منظوری زبان را هفت نوع معرفی نمود و بر این باور است که این هفت نقش زبانی را می‏‏توان در تمامی گونه‌های کاربردی زبان ردیابی کرد. در احادیث نبوی و ائمه معصوم: پاره‏‏گفتارهای متعددی درباره زن وجود دارد که نقش‏‏های زبانی آن‌ها، بدون درنظر گرفتن بافت کلام، باعث خدشه‏‏دار شدن وجهه اجتماعی زن می‏‏شود. در این پژوهش تلاش می‏‏شود مجموعه این احادیث - که در کتاب من لایحضره الفقیه جمع‏‏آوری شده ‏‏است - از این منظر بررسی شود. نتایج نشان می‏‏دهد که از مجموع ۹۶۰ پاره‏‏گفتاری که درباره زنان در این کتاب روایت شده است، بیشترین بسامد مربوط به نقش اطلاع‏‏رسانی (%۴۱) و اکتشافی (%33) است. این آمار بیان‌گر آن است که ابلاغ پیام خاص مرتبط با زن (اطلاع‏‏رسانی) و یا پرسش از مسائل فقهی و شرعی (اکتشافی) درباره وی، نه تنها باعث تنزل جایگاه اجتماعی وی نیست، بلکه در بسیاری از پیام‏‏ها نقش وی را به عنوان کُنش‌گر در یک جامعه زبانی برجسته می‏‏سازد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی تطبیقی کارکرد «توجه به عیوب نفس (خود)» در اصلاح روابط همسران بر اساس روایات اسلامی و نظریه «سهم خود» نیکولز بر اساس الگوی مایکل هلیدی

توجه به «عیوب نفس(خود)» یکی از مفاهیم مهم در روایات است که بیشتر شارحان برداشتی صرفاً اخلاقی از آن ارائه داده‌اند. میان دو مفهوم توجه به «عیوبِ نفس» در روایات و «سهم خود» نیکولز در اصلاح روابط همسران رابطه نزدیکی وجود دارد. پرسش اصلی تحقیق این است که نتایج حاصل از تطبیق دو مفهوم توجه به «عیوبِ نفس» در روایات و «سهم خود» نیکولز در اصلاح و بهبود روابط همسران کدام‌اند؟ یافته‌های تحقیق این است که این ...

full text

نقد و باز خوانی نظریه پالایش منابع حدیثی معتبر از روایات تقیه‌ای

«تقیه» و مباحث مرتبط با آن، در طول تاریخ تشیع، از اهمیت خاصی برخوردار بوده،‏‏ و بحث‏‏های گوناگونی در باره صورت گرفته است. یکی از دیدگاه­هایی که از قدیم به برخی از بزرگان منسوب شده و از زمان مرحوم صاحب جواهر، با توجه به دفاع ایشان از این نظریه، مورد توجه قرار گرفته، نظریه حذف احادیث تقیه‏‏ای توسط اصحاب و محدثان از کتب روایی ‏‏خود، به ویژه کتب معتبری مانند: الکافی، من لا یحضره الفقیه، تهذیب الاحک...

full text

تحلیل دو رمانِ پرندة من و ماهی‌ها در شب می‌خوابند بر اساس مؤلّفه‌های نوشتار زنانه

با وجود تنوّعی که میان متون ادبیِ نویسندگان زن ایرانی در سال‌های پس از انقلاب به‌ویژه از دهۀ هفتاد تاکنون وجود دارد، در همۀ ‌آنها حسّاسیّتی آشکار نسبت به مسائل زنان و روابط جنسیّتی دیده می‌شود. اغلب نویسندگان این آثار، با به‌کارگیری تکنیک‏ها و مؤلّفه‏های فرمی یکسان، اندیشه‏های مشترک خود دربارۀ زن ایرانی را مطرح کرده‏اند. پرندۀ من و ماهی‌ها در شب می‌خوابند، دو رمان خلق‌شده در دهۀ هشتاد، ازجملۀ این متو...

full text

ساختار متن سرمقاله‌‌های روزنامه‌‌های ایرانی (بر اساس الگوی حل مسئلة مایکل هوی 2001)

زبان‌‌شناسی متن شاخه‌‌ای از تحلیل گفتمان است که به بررسی زبان در سطح جمله و فراتر از جمله می‌‌پردازد. رویکردهای مختلفی برای تشخیص ساختار درونی متون و چگونگی تولید و درک آن‌ها ارائه شده که یکی از آن‌ها رویکرد حل ‌مسئله مایکل هوی است. این رویکرد دارای چهار رکن است: موقعیت، مسئله، پاسخ‌، و ارزیابی. در تحقیق حاضر، سعی بر آن است تا، با استفاده از زبان‌‌شناسی متن، این رویکرد توضیح و به این پرسش‌‌ها پ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 25  issue 4

pages  161- 184

publication date 2021-01-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023